Povratak na listu studijskih programa
Struktura studijskog programa
Vrsta studija
Studijski program OAS Računarske nauke obuhvata osnovne akademske studije iz oblasti računarskih nauka na Univerzitetu u Novom Sadu, koje se izvode na Prirodno-matematičkom fakultetu.
Stručni, akademski, odnosno naučni naziv
Po završetku studija stiče se zvanje prvog stepena informatičar.
Struktura studijskog programa
Uslov za sticanje zvanja diplomirani informatičar je da student položi sve obavezne predmete predviđene programom i sakupi ukupno 240 ESPB. Kurikulum studijskog programa sastoji se iz obaveznih predmeta i skupa izbornih predmeta.
Obavezni predmeti. Predviđeno je 19 obaveznih predmeta (ukupno 127 ESPB): šest u prvoj, šest u drugoj i sedam u trećoj godini studija. Obavezni predmeti su osmišljeni tako da pruže fundamentalna znanja i veštine u oblasti računarskih nauka i predstavljaju u svetu opšteprihvaćene osnove potrebne za osnovno akademsko obrazovanje svakog informatičara (bez obzira na specijalizacije), kojima su obuhvaćene osnove programiranja, fundamentalnih i naprednih algoritama i struktura podataka, neophodnih matematičkih aparata iz analize, diskretne i numeričke matematike, baza podataka, operativnih sistema, računarske arhitekture i informacionih sistema. Takođe, obavezni predmeti upotpunjuju ovo znanje savremenim i opšteprihvaćenim teorijama, metodama i praktičnim veštinama iz računarskih nauka, koje spadaju u oblasti analize algoritama, veštačke inteligencije, softverskog inženjerstva kao i iz složenijih matematičkih teorija i metoda teorijskog računarstva.
Izborni predmeti. Znanje studenata se upotpunjuje ponudom izbornih predmeta. Studenti biraju odgovarajući broj od ponuđenih izbornih predmeta shodno željama i potrebnom broju ESPB poena za uspešan završetak godine, odnosno studija. Izborni predmeti su skup više specijalizovanih (prilagođenih uzrastu studenata, kao i cilju studijskog programa) informatičkih predmeta, i ima ih ukupno 29 (koji ukupno nose 156 ESBP). Većina ovih izbornih predmeta iz oblasti teorijskog računarstva, modeliranja, analize i implementacije složenih softverskih sistema i tehnologija su sadržajno nezavisni, tako da ne iziskuju posebne uslove za upis, osim definisanih godina studija na kojima se oni nalaze u ponudi, kako bi se obezbedilo njihovo logičko nadovezivanje na sadržaje usvojene u sklopu obaveznih predmeta. U okviru izbornih predmeta takođe se nude kursevi u okviru kojih se razvijaju tzv. “meke” veštine (profesionalna komunikacija i pismenost, softverski alati i slično). U okviru ovog studijskog programa dozvoljeno je birati predmete sa drugih aktivnih studijskih programa u okviru Fakulteta do 36 ESPB uz odobrenje šefa studijskog programa i veća departmana.
Za upis na studije mogu konkurisati lica sa završenim srednjim obrazovanjem u četvorogodišnjem trajanju. Postoji mogućnost prelaska sa jednog na drugi studijski program koristeći prenos bodova za iste ili srodne predmete. Kriterijumi i uslovi prenošenja ESPB propisani su opštim aktom Prirodno-matematičkog fakulteta u Novom Sadu.
Na predavanjima se za obradu nastavnih sadržaja koristi auditorna metoda, pretežno frontalno, uz korišćenje računarske opreme i ostalih savremenih vizuelnih nastavnih sredstava, ali se koriste i pojedine grupne i individualne metode nastave. Shodno savremenim trendovima akademskog obrazovanja informatičara, vežbe kombinuju frontalni pristup uvežbavanja izloženih teorijskih principa i praktičan rad studenata na računaru, kao i na ostalim vidovima individualne i grupne nastave poput projekata, seminarskih radova, domaćih zadataka, praktikuma i drugo.
Trajanje studija
Studije traju tri godine, a njihova ukupna vrednost je 180 ESPB.
Bodovna vrednost predmeta
Bodovna vrednost svakog predmeta iskazana je u tabeli rasporeda predmeta po semestrima i godinama studija, kao i u tabelama specifikacije predmeta.
Završni rad
Studijskim programom nije predviđena izrada završnog rada.
Preduslovi za upis predmeta
Preduslovi za upis pojedinih predmeta ili grupe predmeta su naznačeni u tabelama specifikacije predmeta.
Svrha studijskog programa
Svrhe ovog studijskog programa su:
- opšte akademsko obrazovanje informatičara, sposobnih za praktičan rad na računarima u privredi u svim fazama i ulogama tokom razvoja softvera, sa razumevanjem odnosa razvoja softvera sa drugim aspektima poslovanja i odgovarajućom teorijskom osnovom;
- obrazovanje informatičara za učestvovanje u razvoju i primeni softverskih sistema, kao i za rad u primeni računarskih nauka u obrazovanju, bezbednosti, zdravstvu, digitalizaciji državnih servisa i usluga i drugim oblastima ljudskog rada;
- usađivanje razumevanja dubljih principa računarskih nauka, čime se student osposobljava za savladavanje naprednijih informatičkih tehnika i njihovih inovacionih primena u kreativnim industrijama i preduzetničkim startapima;
- priprema za dalje studije u oblasti računarskih nauka. Izborom odgovarajućih izbornih predmeta, student se već na osnovnim studijama može lagano specijalizovati u oblastima veb programiranja i dizajna, računarskih mreža i interneta stvari, računarske grafike i virtuelne i proširene realnosti ili ka fundamentalnijim oblastima informatike (konstrukcija kompajlera, matematička logika u računarstvu, analiza podataka i naprednije teme sistemskog softvera).
Informatičari, eksperti u računarskim naukama, su neophodni kadrovski resursi za razvoj društva baziranog na znanju odnosno informacionog društva koje je već značajno razvijeno u zemljama Evropske unije, Sjedinjenih Američkih Država, Australije, Japanu itd.
Srbija je počev od 2000. godine takođe izložena povećanoj potrebi za informatičkim kadrovima zbog povećanih investicija, privrednog rasta i pojave stranih kompanija i standarda kako u oblasti informatike, tako i u drugim oblastima koje imaju potrebu za informatičkom podrškom.
Studijski program obezbeđuje sticanje kompetencija koje su društveno opravdane i korisne. Studenti studijskog programa OAS Računarske nauke imaju mogućnost sticanja radnog iskustva kroz praksu kod mnogobrojnih poslovnih partnera sa kojima Prirodno-matematički fakultet ima zaključen ugovor o saradnji. Ove stručne prakse omogućavaju studentima da primene znanje stečeno tokom studija na problemima u industriji i time steknu iskustvo rada u privredi, kao i poslovna poznanstva. Studenti imaju mogućnost da putem prakse kod većine kompanija polože i ispite kao što su Stručna praksa i Informatički seminar A i B. Kroz ovu saradnju Prirodno-matematički fakultet dobija i povratne informacije od industrijskih partnera o kvalitetu nastave i spremnosti studenata za rad u privredi. U prethodnom periodu organi fakulteta su učinili znatne napore kako bi se proširila baza poslovnih partnera fakulteta, a postojeći partneri motivisali da daju češće i detaljnije povratne informacije o realizaciji stručnih praksi u svrhu unapređenja kvaliteta obrazovnog procesa.
Ciljevi studijskog programa
Ciljevi studijskog programa su sledeći:
- upoznavanje sa osnovnim informatičkim principima, teorijama, metodama i tehnikama potrebnim za rešavanje problema pomoću računara, kao i za primenu računara u različitim oblastima ljudskog delovanja;
- usvajanje osnovnih znanja, metoda i tehnika o programiranju i programskim jezicima, programskim paradigmama (proceduralnom, objektno-orijentisanom i funkcionalnom programiranju), algoritmima, operativnim sistemima, bazama podataka i informacionim sistemima;
- upoznavanje sa osnovnim matematičkim disciplinama neophodnim za razumevanje, formalizaciju, analizu i rešavanje problema, kao i za uspešnu primenu informatičkih principa i tehnika;
- nadgradnju osnovnih informatičkih znanja naprednijim principima i tehnikama iz oblasti računarskih nauka;
- priprema za uspešnu primenu informatičkih tehnika u praksi (industrija, preduzetništvo, usluge i servisi);
- priprema za dalju nadgradnju znanja, kao teorijska i praktična podloga za usvajanje složenijih sadržaja iz oblasti informatike – tj. za dalje studiranje na master studijama;
- razvoj visokog stepena apstraktnog, analitičkog i sintetičkog, logičkog i algoritamskog načina razmišljanja i razumevanje različitih stupnjeva apstrakcije u informatičkom domenu;
- razvijanje inicijative i sposobnosti za samostalno rešavanje problema pomoću računara pravilnom upotrebom usvojenih informatičkih principa i tehnika.
Kompetencije diplomiranih studenata
Opis opštih i predmetno-specifičnih kompetencija studenata
Opšte i predmetno-specifične kompetencije su:
- sposobnost za analitički i sintetički pristup rešavanju informatičkih problema;
- sposobnost za primenu znanja u praksi;
- sposobnost donošenja odluka pri dizajniranju i implementaciji složenih softverskih sistema;
- sposobnost učenja i nadgradnje informatičkih veština;
- fundamentalna uže-stručna znanja teorijskog računarstva.
Opis ishoda učenja
Ishodi učenja su:
- osnovna znanja iz bazičnih oblasti matematike;
- sposobnost logičkog mišljenja, formulacije pretpostavki i izvođenja zaključaka na formalan i formalizovani način;
- sposobnost razumevanja i formulisanja problema i njegovog modeliranja da bi se omogućila njegova analiza i rešavanje;
- programerske veštine u proceduralnoj, objektno-orijentisanoj i funkcionalnoj paradigmi programiranja, kao i poznavanje više programskih jezika;
- razumevanje svih faza u ciklusu razvoja softvera: specifikacija zahteva, analiza, dizajn (projektovanje), implementacija, testiranje i održavanje;
- praktične veštine u korišćenju programskih okruženja, programskih biblioteka otvorenog koda, sistema za upravljanje relacionim bazama podataka i CASE alata;
- razumevanje tekućih principa, tehnika i trendova u razvoju informatike i istraživačkih pravaca u računarskim naukama;
- sposobnost da samostalno primeni principe i tehnike informatike u praksi u rešavanju problema iz različitih domena.
Iako je u pitanju trogodišnji studijski program, obrađuje se dovoljno praktično primenljivih tehnologija, pa su studenti, osim za nastavak studija na master studijskim programima, spremni i za direktno zapošljavanje u IT kompanijama.
Kurikulum
Studijski program OAS Računarske nauke sadrži 19 obaveznih predmeta koji ukupno nose 127 ESPB (70.56%). Obavezni predmeti pokrivaju širok spektar uglavnom akademsko-opšteobrazovnih, kao i teorijsko-metodoloških i naučno-stručnih tema iz oblasti informatike.
Pored obaveznih predmeta, studentima na raspolaganju stoje i izborni predmeti kojima se popunjava ostatak bodova do 180 ESPB. Lista izbornih predmeta sadrži njih 27, pri čemu je za svaki izborni predmet definisan semestar od kog je dostupan, a student je u mogućnosti da ih bira na različitim godinama u zavisnosti od semestra od kojih su predmeti dostupni. Izborni predmeti obuhvataju specifične (uglavnom stručno-aplikativne i naučno-stručne) informatičke sadržaje, koji upotpunjuju prvi nivo obrazovanja informatičara.
Raspored predmeta po semestrima i godinama studija
| Redni broj | Šifra | Naziv | Sem. | Aktivna nastava | Ost. | ESPB | Obavezni/ Izborni O/I |
Tip predmeta | ||||
| P | V | DON | IR | |||||||||
| PRVA GODINA | ||||||||||||
| 1 | IOU01 | Uvod u programiranje | 1 | 2 | 3 | 0 | 0 | 0 | 8 | O | TM | |
| 2 | IOR01 | Diskretne strukture 1 | 1 | 3 | 2 | 0 | 0 | 0 | 7 | O | AO | |
| 3 | IOR02 | Matematička analiza 1 | 1 | 3 | 3 | 0 | 0 | 0 | 7 | O | AO | |
| 4 | Izborna grupa predmeta za zimski semestar | 1 | 10 | I | ||||||||
| 5 | IOU05 | Strukture podataka i algoritmi 1 | 2 | 2 | 3 | 0 | 0 | 0 | 7 | O | TM | |
| 6 | IOR04 | Diskretne strukture 2 | 2 | 3 | 2 | 0 | 0 | 0 | 6 | O | NS | |
| 7 | IOR05 | Matematička analiza 2 | 2 | 3 | 2 | 0 | 0 | 0 | 6 | O | NS | |
| 8 | Izborna grupa predmeta za letnji semestar | 2 | 10 | I | ||||||||
| Ukupno časova (predavanja/vežbe + DON/ostali časovi) i bodovi na godini | 20–23 | 20–23 | 61 | |||||||||
| Ukupno časova aktivne nastave na godini | 42–44 | |||||||||||
| DRUGA GODINA | ||||||||||||
| 1 | IOU10 | Objektno-orijentisano programiranje 1 | 3 | 2 | 4 | 0 | 0 | 0 | 7 | O | TM | |
| 2 | IOU11 | Strukture podataka i algoritmi 2 | 3 | 2 | 3 | 0 | 0 | 0 | 7 | O | TM | |
| 3 | IOU12 | Baze podataka 1 | 3 | 3 | 2 | 0 | 0 | 0 | 7 | O | SA | |
| 4 | IOR07 | Linearna algebra i analitička geometrija | 3 | 3 | 2 | 0 | 0 | 0 | 6 | O | NS | |
| 5 | Izborna grupa predmeta za zimski semestar | 3 | 5 | I | ||||||||
| 6 | IOR10 | Numeričke metode i optimizacija | 4 | 3 | 2 | 0 | 0 | 0 | 7 | O | SA | |
| 7 | IOU17 | Objektno-orijentisano programiranje 2 | 4 | 2 | 4 | 0 | 0 | 0 | 8 | O | NS | |
| 8 | Izborna grupa predmeta za letnji semestar | 4 | 18 | I | ||||||||
| Ukupno časova (predavanja/vežbe + DON/ostali časovi) i bodovi na godini | 22–25 | 19–22 | 65 | |||||||||
| Ukupno časova aktivne nastave na godini | 43–45 | |||||||||||
| TREĆA GODINA | ||||||||||||
| 1 | IOU21 | Operativni sistemi 1 | 5 | 2 | 3 | 0 | 0 | 0 | 7 | O | NS | |
| 2 | IOU24 | Programski jezici i paradigme | 5 | 2 | 3 | 0 | 0 | 0 | 7 | O | TM | |
| 3 | IOU25 | Softversko inženjerstvo | 5 | 4 | 2 | 0 | 0 | 0 | 8 | O | NS | |
| 4 | IOR12 | Teorijsko računarstvo | 5 | 3 | 2 | 0 | 0 | 0 | 6 | O | NS | |
| 5 | Izborna grupa predmeta za zimski semestar | 5 | 4 | I | ||||||||
| 6 | IOR14 | Veštačka inteligencija | 6 | 2 | 3 | 0 | 0 | 0 | 7 | O | NS | |
| 7 | IOR15 | Diskretna verovatnoća i statistika | 6 | 2 | 2 | 0 | 0 | 0 | 6 | O | NS | |
| 8 | IOR17 | Stručna praksa | 6 | 0 | 0 | 0 | 0 | 6 | 3 | O | SA | |
| 9 | Izborna grupa predmeta za letnji semestar | 6 | 19 | I | ||||||||
| Ukupno časova (predavanja/vežbe + DON/ostali časovi) i bodovi na godini | 24–28 | 17–21 | 6 | 67 | ||||||||
| Ukupno časova aktivne nastave na godini | 44–47 | |||||||||||
| Ukupno časova aktivne nastave, ostali časovi i bodova za sve godine studija | 135–142 | 6 | 193 | |||||||||
- Tip predmeta: TM – teorijsko metodološki, NS – naučno stručni, SA – stručno aplikativni, AO – akademsko opšteobrazovni
- Časovi aktivne nastave: P – predavanja, V – vežbe, DON – drugi oblici nastave (laboratorijske vežbe, seminari i dr. u zavisnosti od specifičnosti studijskog programa), IR – istraživački rad, Ost. – ostali oblici nastave
Izborna nastava na studijskom programu
| Redni broj | Šifra | Naziv | Sem. | Aktivna nastava | Ost. | ESPB | Obavezni/ Izborni O/I |
Tip predmeta | ||||
| P | V | DON | IR | |||||||||
| Izborna grupa predmeta za zimski semestar | ||||||||||||
| 1 | IOU03 | Skript jezici | 1, 3, 5 | 2 | 1 | 0 | 0 | 0 | 5 | I | SA | |
| 2 | IOR03 | Računarske nauke: pregled i perspektive | 1, 3, 5 | 1 | 0 | 0 | 0 | 0 | 2 | I | AO | |
| 3 | IOU13 | Informatički seminar A | 1, 3, 5 | 1 | 2 | 0 | 0 | 0 | 5 | I | SA | |
| 4 | IOU02 | Softverski praktikum 1 | 1, 3, 5 | 1 | 2 | 0 | 0 | 0 | 5 | I | SA | |
| 5 | IZ0009 | Razvojna i pedagoška psihologija | 1, 3, 5 | 3 | 1 | 0 | 0 | 0 | 6 | I | AO | |
| 6 | IOR08 | Interakcija korisnika i računara | 3, 5 | 2 | 2 | 0 | 0 | 0 | 6 | I | NS | |
| 7 | IOU14 | Organizacija računara | 3, 5 | 2 | 2 | 0 | 0 | 0 | 6 | I | NS | |
| 8 | IOU23 | Veb programiranje | 5 | 2 | 3 | 0 | 0 | 0 | 7 | I | SA | |
| 9 | IOR13 | Osnove konstrukcije kompajlera | 5 | 1 | 2 | 0 | 0 | 0 | 4 | I | SA | |
| 10 | IOU15 | Uvod u računarsku grafiku | 5 | 2 | 3 | 0 | 0 | 0 | 7 | I | SA | |
| 11 | IOU22 | Razvoj informacionih sistema | 5 | 2 | 3 | 0 | 0 | 0 | 7 | I | SA | |
| 12 | OP1012 | Internet stvari | 5 | 2 | 2 | 0 | 0 | 0 | 5 | I | SA | |
| Izborna grupa predmeta za letnji semestar | ||||||||||||
| 1 | IOU06 | Uvod u elektronsko poslovanje | 2, 4, 6 | 2 | 2 | 0 | 0 | 0 | 6 | I | NS | |
| 2 | IM0043 | Sociologija | 2, 4, 6 | 2 | 0 | 0 | 0 | 0 | 5 | I | AO | |
| 3 | IOU16 | Informatički seminar B | 2, 4, 6 | 1 | 2 | 0 | 0 | 0 | 5 | I | SA | |
| 4 | IOR06 | Logika u računarskim naukama | 2, 4, 6 | 2 | 1 | 0 | 0 | 0 | 4 | I | TM | |
| 5 | IOU08 | Softverski praktikum 2 | 2, 4, 6 | 1 | 2 | 0 | 0 | 0 | 5 | I | SA | |
| 6 | IOU07 | Veb dizajn | 2, 4, 6 | 1 | 2 | 0 | 0 | 0 | 6 | I | SA | |
| 7 | IOR09 | Profesionalna komunikacija i pismenost | 4, 6 | 2 | 1 | 0 | 0 | 0 | 4 | I | AO | |
| 8 | IOU18 | Obrazovne tehnologije | 4, 6 | 2 | 2 | 0 | 0 | 0 | 6 | I | NS | |
| 9 | IOU19 | Baze podataka 2 | 4, 6 | 2 | 3 | 0 | 0 | 0 | 7 | I | NS | |
| 10 | IOR11 | Digitalna kola | 4, 6 | 2 | 2 | 0 | 0 | 0 | 6 | I | SA | |
| 11 | IOU20 | Računarske mreže | 4, 6 | 2 | 2 | 0 | 0 | 0 | 6 | I | SA | |
| 12 | IOR16 | Virtuelna i proširena realnost | 6 | 1 | 2 | 0 | 0 | 0 | 4 | I | SA | |
| 13 | IOU26 | Modeliranje informacionih sistema | 6 | 3 | 2 | 0 | 0 | 0 | 7 | I | SA | |
| 14 | IOU27 | Socijalne mreže | 4, 6 | 2 | 2 | 0 | 0 | 0 | 6 | I | SA | |
| 15 | IOU28 | Operativni sistemi 2 | 6 | 2 | 3 | 0 | 0 | 0 | 7 | I | SA | |
- Tip predmeta: TM – teorijsko metodološki, NS – naučno stručni, SA – stručno aplikativni, AO – akademsko opšteobrazovni
- Časovi aktivne nastave: P – predavanja, V – vežbe, DON – drugi oblici nastave (laboratorijske vežbe, seminari i dr. u zavisnosti od specifičnosti studijskog programa), IR – istraživački rad, Ost. – ostali oblici nastave