Opis studijskog programa
Naziv i ciljevi studijskog programa
Naziv studijskog programa je Doktorske studije Informatike (3 godine, 180 ESPB).
Studijski program Informatika predstavlja doktorske studije iz oblasti računarskih nauka na Univerzitetu u Novom Sadu, a koje se izvode na Prirodno-matematičkom fakultetu u Novom Sadu.
Stručni, akademski, odnosno naučni naziv
Po završetku se stiče zvanje trećeg stepena doktor nauka – računarske nauke.
Struktura studijskog programa
Pravo upisa na doktorske studije imaju kandidati koji su na osnovnim akademskim i diplomskim akademskim studijama ostvarili najmanje 300 ESPB. Studijski program je podeljen u tri godine tokom kojih student polaže 8 predmeta, pohađa 4 seminara i piše doktorsku disertaciju. Svaki predmet na studijskom programu nosi po 7 ESPB bodova, seminari namenjeni usmeravanju kandidata ka samostalnom istraživačkom radu nose po 16 ESPB bodova, dok izrada doktorske disertacije nosi 60 ESPB bodova.
U skladu sa strateškom orijentacijom ove obrazovne institucije da omogući aktivan razvoj naučnog podmlatka, doktorske studije su koncipirane po principu slobodnog izbora svih predmeta. Studentu se nakon upisa dodeljuje savetnik (tutor). Savetnik i student na osnovu sklonosti kandidata koncipiraju stručne i naučne specifičnosti u realizaciji kurikuluma.
Završni rad
Doktorska disertacija je samostalni naučni rad studenta i njenoj izradi je posvećena treća godina studija. Da bi pristupio izradi doktorske disertacije, student doktorskih studija mora tokom studija prikupiti najmanje 180 ESPB bodova i mora imati jedan rad prihvaćen za štampu u časopisu sa SCI liste. Da bi pristupio usmenoj odbrani doktorske disertacije, student doktorskih studija pored zahteva iz prethodnog stava mora imati i bar jedan rad prihvaćen za štampu u časopisu sa SCI liste koji se odnosi na istraživanja iz doktorske disertacije.
Nakon uspešne usmene odbrane doktorske disertacije student stiče zvanje doktor nauka – računarske nauke.
Trajanje studija
Njihovo trajanje je 3 godine (6 semestara), ukupna vrednost studija je 180 ESPB bodova (60 ESPB bodova po godini).
Bodovna vrednost predmeta
Bodovna vrednost svakog predmeta iskazana je u tabeli rasporeda predmeta po semestrima i godinama studija, kao i u tabelama specifikacije predmeta.
Preduslovi za upis predmeta
Preduslovi za upis pojedinih predmeta ili grupe predmeta su naznačeni u tabelama specifikacije predmeta.
Svrha studijskog programa Informatika je obrazovanje kadrova osposobljenih za samostalna istraživanja u oblasti računarskih nauka, kao i kritičku procenu istraživanja iz te i srodnih oblasti. Uspešni studenti ovog programa će biti okosnica za formiranje naučnog podmlatka na univerzitetima, naučnim institutima, kao i drugim institucijama i privrednim subjektima u kojima realizacija istraživačkih i razvojnih projekata podrazumeva modeliranje problema uz korišćenje savremenih dostignuća iz oblasti računarskih nauka. Time se pospešuje razvoj nauke, kao i osvajanje novih informacionih tehnologija koje doprinose opštem razvoju društva, a u skladu sa jasnom orijentacijom Republike Srbije ka strukturi informatičkog društva.
Cilj studijskog programa je sticanje detaljnog razumevanja i temeljnog poznavanja najsavremenijih trendova u oblasti računarskih nauka, kao i upoznavanje sa strukturom naučno-istraživačkog procesa, i veštinama koje su neophodne za uspešnu pripremu, objavljivanje i prezentaciju rezultata naučno-istraživačkog rada prema svetskim standardima u računarskim naukama. Tako će se student-doktorant osposobiti za samostalan naučni rad ali i za izvođenje nastave na univerzitetima i višim i visokim školama. Studijski program usmerava studenta ka savremenim saznanjima u oblasti teorijskog računarstva, ka kombinatornim, verovatnosnim, algebarskim i matematičkim modelima računskih procesa, ali i ka savremenim trendovima i dostignućima u raznim oblastima softverskog inženjerstva, kvaliteta softvera, razvoja savremenih složenih informacionih sistema.
Program doktorskih studija omogućuje studentima da nakon završenih studija:
- samostalno rešavaju praktične i teorijske probleme iz oblasti računarstva;
- samostalno planiraju, organizuju i ostvaruju naučna istraživanja iz oblasti računarstva;
- mogu da se uključe u realizaciju međunarodnih naučnih projekata; mogu da razumeju i koriste najsavremenija znanja u oblasti računarskih nauka i prate njen razvoj;
- kritički misle, deluju kreativno i nezavisno; poštuju principe etičkog kodeksa dobre naučne prakse; komuniciraju na profesionalnom nivou u saopštavanju naučno-istraživačkih rezultata putem saopštenja na naučnim konferencijama ili putem objavljivanja radova u naučnim časopisima;
- i da doprinose razvoju računarskih nauka i nauke uopšte. Ovo podrazumeva kako naučno-istraživačku delatnost na univerzitetima i naučnim institutima, tako i učestvovanje u realizaciji razvojnih i drugih projekata u privrednim subjektima, pošto se očekuje da je fleksibilnost mišljenja i adaptibilnost na nove situacije i sposobnost primene teorijskih znanja glavna odlika studenata koji završe ovaj studijski program.
Gornji navodi se operacionalizuju zahtevom da student doktorskih studija mora imati bar jedan rad prihvaćen za štampu u časopisu sa SCI liste koji se odnosi na istraživanja iz doktorske disertacije u trenutku javne odbrane disertacije. Spremnost međunarodne naučne zajednice da prihvati i objavi rezultate istraživanja predstavlja adekvatan dokaz kompetentnosti studenta doktorskih studija, i njegove sposobnosti da se samostalno bavi naučnim radom. Ovaj stav iskazan je i u aktima Akreditacione komisije, kao i u aktima Stručne komisije za prirodno-matematičke nauke Univerziteta u Novom Sadu.
Na studijskom programu postoje dva oblika aktivne nastave: predavanja i studijski istraživački rad. Svaki od prva četiri semestra ima sličan raspored aktivne nastave, u zimskim semestrima su to 21 čas, a u letnjim 19 časova, od čega je 6 časova predviđeno za predavanja u zimskim semestrima, a 5 za predavanja u letnjim, dok je 15 časova u svima semestrima predviđeno za studijski istraživački rad, koji je organizovan kroz seminare. U skladu sa tim u prva četiri semestra, 27,5% časova aktivne nastave predviđeno je za predavanja. Na poslednjoj godini doktorskih studija aktivnu nastavu čini samo studijski istraživački rad, koji je u funkciji izrade doktorske disertacije.
Studijski program je podeljen u tri godine tokom kojih student polaže 8 predmeta, pohađa 4 seminara i piše doktorsku disertaciju. U svakom od prva četiri semestra student sluša po dva predmeta i pohađa jedan seminar, dok je treća godina studija (peti i šesti semestar) posvećena izradi doktorske disertacije.
Prilikom upisa na doktorske studije, svaki student dobija savetnika koji do izbora mentora pomaže studentu pri odabiru predmeta i artikulaciji njegovih naučnih afiniteta.
Izborni predmeti se biraju sa spiska predmeta koji je naveden u studijskom programu, a mogu se birati u onom semestru u kome je planirana nastava za taj predmet.
Seminar predstavlja tematski uže orijentisan, specijalozovan oblik nastave koji se izvodi po dogovoru sa studentima, a u direktnoj je funkciji izrade doktorske disertacije. Sve katedre na početku školske godine objavljuju spisak doktorskih seminara koje će organizovati u toj školskoj godini, a koji zaviti od aktuelnih istraživanja koja se na katedri provode. Ispit se polaže odbranom seminarskog rada ili drugim oblikom aktivnosti koji se može priznati kao ekvivalentan (npr. saopštenje na konferenciji).
Doktorska disertacija je samostalni naučni rad studenta i njenoj izradi je posvećena treća godina studija. Da bi pristupio izradi doktorske disertacije, student doktorskih studija mora tokom studija prikupiti najmanje 180 ESPB poena i mora imati jedan rad prihvaćen za štampu u časopisu sa SCI liste. Da bi pristupio usmenoj odbrani doktorske disertacije, student doktorskih studija pored zahteva iz prethodnog stava mora imati i bar jedan rad prihvaćen za štampu u časopisu sa SCI liste koji se odnosi na istraživanja iz doktorske disertacije.
Broj ESPB bodova koji odgovara izbornim predmetima i seminarima je 113, odnosno, 94,16% od ukupnog broja bodova koje student treba da realizuje u prve dve godine studija.
Izborni predmeti imaju pre svega obrazovnu funkciju. Oni nose 49 od 180 ESPB poena (27.22%). S druge strane, seminari propraćeni raznim oblicima rada (ispiti, istraživački rad, učešće na domaćim i međunarodnim skupovima kao oblik rada ekvivalentan seminaru) predstavljaju osnovu za samostalni istraživački rad studenta. Kroz seminare se student doktorskih studija upućuje u istraživački rad koji vodi izradi doktorske disertacije. Zbir poena koji je dodeljen seminarima i izradi doktorske disertacije je 64 ESPB + 60 ESPB = 124 ESPB, što čini 68.89% od ukupnog broja ESPB studijskog programa. Dakle, najmanje
polovina ESPB bodova predviđena za realizaciju doktorskih studija odnosi se na doktorsku disertaciju i predmete koji su u vezi sa temom doktorske disertacije.
Kurikulum
Raspored predmeta po semestrima i godinama studija za studijski program Informatika
| R.br. | Šifra | Naziv predmeta | Semestar | Broj časova (P+SIR) | ESPB |
| PRVA GODINA | |||||
| 1 | ID012 | Metodi istraživanja | I | 2+0 | 7 |
| 2 | Izborni predmet I | I | 2+0 | 7 | |
| 3 | ID211 | Seminar I | I | 2+15 | 16 |
| 4 | Izborni predmet II | II | 2+0 | 7 | |
| 5 | Izborni predmet III | II | 2+0 | 7 | |
| 6 | ID212 | Seminar II | II | 1+15 | 16 |
| Ukupno časova aktivne nastave na godini studija: 11 + 30 = 41 | |||||
| DRUGA GODINA | |||||
| 7 | Izborni predmet IV | III | 2+0 | 7 | |
| 8 | Izborni predmet V | III | 2+0 | 7 | |
| 9 | ID213 | Seminar III | III | 2+15 | 16 |
| 10 | Izborni predmet VI | IV | 2+0 | 7 | |
| 11 | Izborni predmet VII | IV | 2+0 | 7 | |
| 12 | ID214 | Seminar IV | IV | 1+15 | 16 |
| Ukupno časova aktivne nastave na godini studija: 11 + 30 = 41 | |||||
| TREĆA GODINA | |||||
| 13 | ID311 | Izrada doktorske disertacije | V, VI | 0+40 | 60 |
| Ukupno časova aktivne nastave na godini studija: 0 + 40 = 40 | |||||
| Ukupno časova aktivne nastave na studijskom programu: | 122 | ||||
| Ukupno ESPB na studijskom programu: | 180 | ||||
- Časovi aktivne nastave: P-predavanja, V-vežbe, DON-drugi oblici nastave (laboratorijske vežbe, seminari i dr. u zavisnosti
od specifičnosti studijskog programa), SIR-studijski istraživački rad
Izborna nastava na studijskom programu
| R.b | Šifra predmeta | Naziv predmeta | Semestar | Pred. | SIR | ESPB | Nastavnik/nastavnici na predmetu (Prezime, srednje slovo, ime) |
| 1 | ID011 | Modeliranje sistema | Z | 2 | 0 | 7 | Racković D. Miloš, Budimac D. Zoran, Škrbić M. Srđan, Boberić Krstićev N. Danijela |
| 3 | ID013 | Razvoj sistema | L | 2 | 0 | 7 | Ivanović K. Mirjana, Škrbić M. Srđan, Tešendić D. Danijela |
| 4 | ID014 | Napredne teme softverskog inženjerstva | L | 2 | 0 | 7 | Budimac D. Zoran |
| 5 | ID015 | Kvalitet softvera | L | 2 | 0 | 7 | Budimac D. Zoran, Rakić Đ. Gordana |
| 6 | ID016 | Agenti i multiagentski sistemi | Z | 2 | 0 | 7 | Ivanović K. Mirjana, Budimac D. Zoran, Miloš M. Radovanović |
| 7 | ID017 | Mašinsko učenje | L | 2 | 0 | 7 | Radovanović M. Miloš, Vladimir M. Kurbalija, Ivanović K. Mirjana, Savić M. Miloš |
| 8 | ID018 | Digitalne arhive | L | 2 | 0 | 7 | Boberić Krstićev N. Danijela, Tešendić D. Danijela |
| 9 | ID019 | Paralelno programiranje | Z | 2 | 0 | 7 | Škrbić M. Srđan |
| 10 | ID021 | Diskretna matematika | Z | 2 | 0 | 7 | Stojaković Z. Miloš, Mašulović M. Dragan |
| 11 | ID023 | Teorija algoritama | L | 2 | 0 | 7 | Stojaković Z. Miloš, Mašulović M. Dragan, Mikalački D. Mirjana |
| 12 | ID024 | Homogene strukture 1 | Z | 2 | 0 | 7 | Mašulović M. Dragan, Peh A. Maja |
| 13 | ID025 | Homogene strukture 2 | L | 2 | 0 | 7 | Mašulović M. Dragan, Peh A. Maja |
| 14 | ID101 | Evolucija softvera | Z | 2 | 0 | 7 | Radovanović M. Miloš, Rakić Đ. Gordana |
| 15 | ID102 | Validacija i testiranje softvera | L | 2 | 0 | 7 | Ivanović K. Mirjana,Rakić Đ. Gordana, Savić M. Miloš |
| 16 | ID103 | Razvoj zasnovan na komponentama | Z | 2 | 0 | 7 | Racković D. Miloš, Škrbić M. Srđan, Rakić Đ. Gordana |
| 17 | ID104 | Softversko inženjerstvo u kritičnim sistemima | Z | 2 | 0 | 7 | Rakić Đ. Gordana |
| 18 | ID105 | Baze podataka | L | 2 | 0 | 7 | Racković D. Miloš, Vidaković D. Jovana |
| 19 | ID107 | Programske paradigme | L | 2 | 0 | 7 | Ivanović K. Mirjana, Vladimir M. Kurbalija, Rakić Đ. Gordana |
| 20 | ID108 | Elektronsko poslovanje i modeliranje | L | 2 | 0 | 7 | Radovanović M. Miloš |
| 21 | ID109 | Veštačka inteligencija | L | 2 | 0 | 7 | Racković D. Miloš, Radovanović M. Miloš, Vladimir M. Kurbalija |
| 22 | ID110 | Bezbednost u računarskim mrežama | Z | 2 | 0 | 7 | Tešendić D. Danijela, Surla I. Dušan, Savić M. Miloš |
| 23 | ID111 | Kombinatorne i pozicione igre | Z | 2 | 0 | 7 | Stojaković Z. Miloš, Mikalački D. Mirjana |
| 24 | ID112 | Geometrijski algoritmi | Z | 2 | 0 | 7 | Stojaković Z. Miloš, Mašulović M. Dragan |
| 25 | ID113 | Diskretne verovatnosne strukture | L | 2 | 0 | 7 | Stojaković Z. Miloš, Mašulović M. Dragan, Mikalački D. Mirjana |
| 26 | ID130 | Interakcija korisnika i računara | L | 2 | 0 | 7 | Klašnja-Milićević Đ. Aleksandra, Kurbalija M. Vladimir |
| 27 | ID131 | Poslovna inteligencija | L | 2 | 0 | 7 | Klašnja-Milićević Đ. Aleksandra, Ivanović K. Mirjana, Radovanović M. Miloš |
| 28 | ID132 | Pametna okruženja | Z | 2 | 0 | 7 | Ivanović K. Mirjana, Radovanović M. Miloš |
| 29 | ID133 | Sistemi bazirani na znanju i primene | L | 2 | 0 | 7 | Ivanović K. Mirjana, Kurbalija M. Vladimir |
| 30 | ID134 | Tehnike mašinskog učenja na mrežama | Z | 2 | 0 | 7 | Savić M. Miloš, Radovanović M. Miloš |
- Semestar: Z-zimski, L-letnji
- Časovi aktivne nastave: P-predavanja, V-vežbe, DON-drugi oblici nastave (laboratorijske vežbe, seminari i dr.), SIR-studijski
istraživački rad